Homepage

Ushuaia - Drake Passage
Tekst en foto's Kristine Hannon
Reistijd: januari 1998

     

 

Ruwe zee - Drake Passage

 
       

Start Antarctica

Ushuaia - Drake Passage

King George eiland

Livingston- en Deception eiland

Metchnikoff point - Melchior eiland

Petermann- en Cuverville eiland

Buls Bay - Auguste eiland

Drake passage en Kaap Hoorn

     
Donderdag 15 januari 1998: naar USHUAIA

Vandaag is het D-day, we vertrekken naar het einde van de wereld “El fin del mundo” Ushuaia, meest zuidelijke stad ter wereld ! Buenos Aires – Ushuaia: 3000 kilometer.

De bagage wordt om 10 uur van de kamer gehaald. Terwijl ik beneden mijn lijst afloop om de luchthaventaksen te innen en de bagages te controleren, checken de mensen uit.
Na een korte rit met de bus en het uitdelen van de boardingpasses, kunnen we aan boord gaan voor onze laatste vlucht richting Antarctica. Adrien (=mijn pluchen pinguin) zit mooi achteraan op mijn rugzakje en oogst veel succes!
Jaak heeft zowaar een ‘plastron’ voor hem geknoopt! Ik houd de handbagage van de Barones bij, zodat niets verloren raakt.

Nu begint ons grote avontuur en iedereen stelt vragen aan mij, Jozef (poolkenner) en Louis (bioloog) .
Ze zijn benieuwd waar we allemaal gaan. Maar alles hangt af van het weer en de ijscondities.
In het hotel had ik een gesprek met enkele Zwitsers die net terug waren, ze voeren met de World Discoverer (de vroegere Lindtblad explorer) en hadden prachtig weer.
Dat is geen goed nieuws voor ons, want het mooie weer duurt er nooit lang. Ze hebben ook veel walvissen gezien.
Ook Tessa Vermeiren van Knack Weekend was net terug en bevestigde dat.
Zij was meegereisd met de Marco Polo. Dit zijn grotere cruise schepen met meer passagiers waarbij het aantal landingen lager ligt. Op de Marco Polo zijn er 600 passagiers aan boord, wanneer deze een landing maken duurt dat ongeveer vijf uur.
Er kunnen namelijk maar een 100-tal passagiers in de zodiaks,
dit heen en weer varen is dus tijdrovend.
Ter vergelijking: de Marco Polo heeft 4 landingen gemaakt tijdens hun cruise wij maken er 16, dat is gemiddeld 3 per dag.
Na 3 uur en twintig minuten vliegen ontwaren we aan de horizon de bergtoppen die Ushuaia omringen.

De landing wordt ingezet en het schouwspel dat we zien is te groot voor woorden.

Ushuaia

Het einde van de wereld is ongetwijfeld één van de mooiste plaatsen om vanuit de lucht te aanschouwen.
Na een perfecte landing rijden we naar Hotel Del Glaciar, prachtig gelegen aan de voet van de Martial gletsjer.
De kamers worden toegewezen en de bagage afgeleverd.

’s Avonds is het culinair genieten in het restaurant tegenover het hotel. Het wordt terug een plezante, bonte avond. Samen met de ‘harde kern’ drinken we nog een slaapmutsje rond het ronkende haardvuur van het hotel. En dan gebeurt het: we vatten het plan op om 4u30 morgenvroeg (straks..) te voet naar de gletsjer te trekken. We gaan slapen om 1u30 en moeten dus om 4 uur opstaan. We zullen zien wie van de partij zal zijn….?!

Vrijdag 16 januari: Ushuaia, we gaan aan boord.

De wekker gezet om 4 uur, buiten wordt het stilaan licht?
Halfvijf kom ik beneden waar de receptionist me met grote ogen aankijkt (is die uit haar bed gevallen of wat?!).
Enkel Chantal en Frank zijn aanwezig en we vatten onze tocht aan in de ijzige koude van de vroege morgen.
Wat een schouwspel! Zonsopgang om 5 uur boven het Beaglekanaal is een tintelende ervaring. We hebben geen moment spijt van onze korte nacht.
De kleuren in de lucht variëren van rood tot turkoois en de schittering op het water is oogverblindend. Op de gletsjer boven ons, een rode gloed van de eerste
zonnestralen en langs de weg bedauwde korstmossen en aller vreemdste  planten.
Gewoon buitengewoon.
Maar nu mijn plicht: bagage verzamelen en zorgen dat alles op tijd op de boot is.

Hier zit ik dan, in mijn luie zetel op de brug van de Professor Multanovski, te midden van alle navigatie-instrumenten en met het zoemen van de radar als constante geluid. Het schip rolt en stampt en schrijven gaat niet zo vlot. Velen zijn zeeziek. Ik geniet van de bewegingen van het schip en van het stijgende en dalende, ongebalanceerde uitzicht op de horizon.
Nu zijn we echt op weg!
Nadat ik gisteren tot 11 uur bewaker ben geweest van de bagage in de lobby van het hotel, ben ik met een taxi naar het centrum gereden.
Ushuaia is geen mooie stad, alle bouwsels zijn verschillend en van architectuur hebben ze hier geen kaas gegeten.
Er zit ook geen structuur in de aanleg van de nieuwe wijken.
Maar zijn ligging is onovertroffen en zijn status als meest zuidelijke stad ter wereld maakt de souvenirjacht hier erg populair.
’s Middag eten we allen samen in restaurant Kaupé, het beste eethuis voor het degusteren van de bekende King crab.

Ushuaia. Beagle kanaal

Deze reuzenkrabben kunnen een diameter van 1 meter hebben!
Nadien nog een telefoontje naar het thuisfront, de laatste keer, daarna wordt het tijd om naar de boot te vertrekken.


De Professor Multanovski is een Russisch schip in 1983 gebouwd in Finland en oorspronkelijk gebruikt voor oceanografisch onderzoek. Deze ijsbreker klasse 1 (= super ijsversterkt) heeft een blauwe romp die net een nieuwe laag verf heeft gekregen.
Ik maak kennis met Stefan de hotelmanager (Zweed), Julio Preller de expeditieleider (Chileen), Matthew de barman (Canadees) en Amish de dokter (Nieuw Zeelander).
Nadat we onze kajuiten en andere kwartieren hebben verkend, worden we in de leeszaal verwacht voor een eerste briefing.
De regels aan boord worden doorgenomen en praktische informatie wordt verstrekt.
Het volgende punt is veiligheid. Nooduitgangen worden getoond, we leren onze reddingsvest aandoen (verplicht bij elke landing) en het gebruik van het plaquetjesbord wordt uitgelegd.
Dit bord aan de uitgang van het schip, bevat tweekleurige, genummerde plaquettes, één voor elke passagier. Elk plaquetje heeft een rode en een witte zijde. Telkens je van boord gaat bij een landing, draai je het plaquetje met de rode zijde zichtbaar. Terug aan boord keer je het om naar de witte zijde. Zo weet de bemanning hoeveel en welke mensen nog aan land zijn en wordt er niemand achtergelaten in deze witte wereld.

Daarna volgt een evacuatieoefening.

Scheepswrak in het Beagle kanaal

Het alarmsignaal voor het verlaten van het schip (zeven keer kort, één keer lang) weerklinkt en gedisciplineerd gaan we naar de reddingstanks. Dit zijn volledig afsluitbare boten, bestemd voor 30 man, die met een kraan te water worden gelaten en eten en water bevatten voor enkele dagen. De drill verloopt behoorlijk en ondertussen is de maaltijd geserveerd.
De afvaart vanuit Ushuaia is winderig, regenachtig maar getooid met schitterende regenbogen.
 


Er steekt een felle wind op van 6 à 7 Beaufort als we door het Beaglekanaal varen. Na het eten ga ik samen met Herman naar het kantoor om het programma van de volgende dag bekijken. Ik teken bij iedereen aan hoeveel programma’s voorzien moeten worden (Nederlands of Frans). Iedere kajuit heeft een envelop naast zijn deur hangen waarin berichten worden achtergelaten.
Daarin deponeren we elke dag het programma voor de dag nadien.

Na afloop nemen we nog eens polshoogte op de brug.
Dit schip heeft een ‘open brug’ dit betekent dat je
als passagier ten allen tijde welkom bent op de brug. De kapitein Andrey Gostnikov, een plichtsbewuste en nauwgezette man, is altijd bereidt je vragen te beantwoorden.
Zijn liefde voor de poolstreken is af te leiden uit de vele reizen naar Antarctica en de Noordpool die op zijn CV prijken.
Vanop de brug (waar geen verlichting is), met enkel de groene schijn van de radar is het bij nacht erg spannend.
Er hangt een vreemde maar rustige sfeer, en je gaat vanzelf turen over het door de maan verlichtte wateroppervlak. Heel bizar. Als we plots een vijfmaster tegemoet zien varen die helemaal verlicht is, beginnen de harten van de zeelui onder de passagiers sneller te slaan.
De aanblik is dan ook prachtig.
Dit is het zeilschip van de Club Med op weg naar de haven van Ushuaia.

Nacht op de brug tijdens Drake passage

 

We drinken nog een pint en kruipen in onze – voor sommigen – te kleine kooi.
Rond 1u30 ’s nacht varen we het Beaglekanaal, voorbij Kaap Hoorn.
De oversteek van Drake Passage kan beginnen….
Herman vertrouwde me gisteren toe dat als het weer goed blijft, er een poging zal ondernomen worden om Elephant Island te bezoeken.
Dit eiland heeft na de legendarische expeditie van Ernest Shackleton een bijzondere status verworven. Op dit eiland overwinterde het grootste deel van zijn bemanning gedurende 14 maanden. Terwijl Shackleton, na het verlies van zijn schip en een helse voettocht over de bevroren zee, op zoek gingen naar hulp op South Georgia, overleefde de rest van de bemanning hier gedurende meer dan een jaar in een omgekeerde sloep wachtend op de dood. Ze werden uiteindelijk allemaal gered.

Een eventueel bezoek aan Elephant Island zou een eerbetoon zijn, gekenmerkt door diep respect en ontzag voor deze bovenmenselijke tocht.

Beagle kanaal. Zonsopgang

 

Zaterdag 17 januari: Drake passage.

Vandaag is een volle dag op zee. Enkele medepassagiers zijn zeeziek en geven verstek aan de ontbijttafel.
Wie Antarctica wil bereiken, moet de beruchte Drake Passage oversteken.
Over deze plek waar de Stille en de Atlantische oceaan elkaar ontmoeten, doen ongelooflijke verhalen de ronde.
Van de kapitein vernemen we dat een week of twee voor deze reis ze golven tot 14 meter hebben getrotseerd! Mijn pilletjes tegen zeeziekte hebben hun doeltreffendheid bewezen!
Ik voel mij fit en fris en ga op de brug en het dek de albatrossen bewonderen.
Deze sierlijk vogels met een spanwijdte tot 3.5 meter laten zich gracieus meevoeren door de opwaartse en neerwaartse winden die hier ontstaan boven de golven.
Ze vliegen niet, ze zweven en ze beschrijven achtvormige banen in lucht.
Keer op keer…en opnieuw…onverstoorbaar.
Ze kunnen zo duizenden kilometers afleggen. Uren aan een stuk volgen ze de boot.

 

Albatros tijdens vaart door Drake passage

Om 10 uur geeft Louis Beyens een lezing over het ontstaan en de evolutie van Antarctica.
Hij vertelt hoe de oorspronkelijke landmassa Pangra uiteenviel in twee stukken:Laurasia en Gondwana. Antarctica werd gevormd toen Gondwana door continentendrift en zeebodemspreiding uiteengedreven werd. Dit kunnen ze aantonen omdat ze in Antarctica dezelfde fossiele varens en bomen aantroffen zoals in Zuid-Amerika en Australië.
 
Ook gaf hij een woordje uitleg over de redenen waarom Antarctica zo koud is. We onderscheiden drie factoren:
1. De circumpolaire stromingen. De warme golfstromen raken daardoor   niet verder dan de Antarctische convergentie.
2. De beschijningshoek van de zon op Antarctica is erg klein.

3. Ook de sneeuw is verantwoordelijk voor het feit dat Antarctica niet verwarmd. Wit stoot namelijk zonlicht af in plaats van het te absorberen.

Mijn nieuwe taak aan boord is alle aankondigingen en mededelingen doen via de intercom (of intern omroepsysteem).
Hilariteit alom als je je verspreekt of je vervloekte tekst kwijt bent!Na het middageten gaan we de brug en het achterdek op om de zeevogels te bewonderen die terug meevliegen met de boot. We zien de ‘wandering albatros’ in fase 5 van zijn verpluiming.
Dat betekent dat hij tussen de 5 en 6 jaar oud is en nog niet volwassen.

Ruwe zee op de Drake passage

Deze vogel is zo indrukwekkend door zijn sierlijkheid en zijn afmetingen.
Hij heeft een lichaam dat zo groot is als dat van een kleine mens (1.35 meter), een spanwijdte tot 3.7 meter en hij wordt gemiddeld 50 jaar. Hij vliegt in één foerageervlucht gemiddeld 1250 kilometer en tot 9000 klimeter!!
We zien ook de ‘Giant petrel’ die bruin is en een spanwijdte heeft van 2.5 meter. Het Kaapse stormvogeltje ‘Cape petrel) echter is maar een dwergje. Wat een prachtig gefladder overal!

Daarna kleef ik champagnetickets op de flessen die voor onze landing op August eiland bestemd zijn binnen enkele dagen.
Ik maak een aankondiging voor de verkoop van badges, speciaal gemaakt ter gelegenheid van deze Adrien de Gerlache herdenkingscruise cruise. Ondertussen kunnen de passagiers een lezing volgen van Jozef Verlinden over de ontdekkingen van Adrien de Gerlache.

De namiddag wordt gevuld met gezellige conversaties, interessante lezingen en stille momenten op de brug of het dek.Julio geeft ons van op de brug meer uitleg over de Antarctische convergentie.
Dit is de plaats waar de koude stromingen afkomstig uit Antarctica samen

Drake passage. Springende dolfijnen

komt met de warme stromingen afkomstig van Zuid-Amerika. Op dit punt schuift de koude laag onder de warme en doet de temperatuur gevoelig dalen. Voor het avondeten worden Herman en ik uitgenodigd door Baron de Gerlache (zoon van Adrien en zelf poolreiziger op de Koning Boudewijn basis eind jaren 1950) om samen te klinken. Een glaasje champagne brengt ons in de stemming.
De Baron is duidelijk geëmotioneerd door deze reis en ik ben benieuwd naar zijn reactie als we op 23 januari – precies 100 jaar na zijn vader Adrien – zullen landen op August Island.

Zondag 18 januari: Drake passage-ijsbergen

Op om 7u30, na een lekker ontbijt en enkele kleine taken vertrek ik naar de leeszaal waar Jozef Verlinden een lezing zal geven over de ontdekking van de South Schetlands. Deze werden ontdekt door Smith. Daar zijn regering overtuigd was van het feit dat hij zich had vergist, keerde hij drie maal terug om te kunnen bewijzen dat hij geen grote ijsbergen maar echt land had ontdekt.
Daarna vertelt Eddy Debusschere over de basissen op de verschillende eilanden. Op King George land heb je Artowski station (pools), Great Wall (chinees), Edouardo Frei (Chileens), Bellinghausen (Russisch) en andere. Ook Deception Island met Whaler bay, het vroegere walvisvaarders station behoort tot de South Shetlands. Ondertussen wordt het erg mistig en steekt er een venijnige wind op: we kruisen de Antarctische convergentie.
De watertemperatuur zakt plots van 7.7° naar 5.4°. Na de middag ga ik op handtekeningenjacht. Ze moeten er allemaal aan geloven.Ik trek mijn stoute schoenen aan (heb er zo wel enkele staan…) en klop aan bij de Kapitein zijn kajuit.

Ik word er zeer vriendelijk ontvangen en hij nodigt mij uit te gaan zitten. Ik word vereerd met niet enkel zijn handtekening maar ook drie lofteksten over dit laatste paradijs in mijn boeken. Met de belofte dat hij aan het einde van de cruise nog een woordje zal neerschrijven voor mijn dochter Melissa.
Hij heeft namelijk een zoon van 11 jaar, die toen hij zes jaar oud was gedurende zes maanden met zijn vader heeft rondgevaren in Antarctische wateren.
Zijn ogen worden vochtig als hij verteld dat zijn zoon nog steeds vraagt wanneer ze nog eens naar het witte continent zullen reizen.

De wereld staat even stil…….!
Om 17u36 zien we onze eerste ijsberg opdoemen. Even voordien was de mist opgetrokken en verschenen de eerste zonnestralen.
Wat een schitterend moment! Verschillende mensen kregen tranen in de ogen (alsook ik) bij deze eerste ontmoeting.
De Kapitein is ons gunstig gezind en vaart op een 50 meter afstand twee maal rond de ijsschots.

Mijn eerste ijsberg

Enorme tafel ijsberg

Het is dan pas dat we de tientallen pinguïns zien die uitrusten op het ijs. Tezelfdertijd zwemt een school Hourglass dolfijnen met ons mee. Vooraan, onder en naast de boot
schieten ze pijlsnel vooruit en tuimelen in de lucht. We juichen ze toe!
Ook tijdens het avondeten stuift iedereen van tafel. In de oneindige oceaan drijven 9 schitterende ijsbergen rondom ons. Sommigen zo groot als een flatgebouw. Ze zien er mysterieus uit als ze vanuit de verte opdoemen.

We varen op enkele tientallen meters afstand van een 60 meter hoge ijswand. Het duurt nog lang voordat deze ijzige tafelberg uit ons zicht is verdwenen.
Plots zien we aan stuurboordzijde twee orka’s lucht spuiten. Sierlijk kruisen ze ons pad en trekken verder. Na deze fantastische pauze gaat iedereen verder eten.Later, als mijn dagelijkse bedelingronde voorbij is, ga ik iedereen zijn paspoort terug geven.
Zo kunnen we hem laten afstempelen op de verschillende basissen, alsook voorzien van de scheepsstempel en de expeditiestempel..
Na een slaapmutsje in de bar trek ik naar mijn kajuit.

Hourglass dolfijnen zwemmen met ons mee

Julio, de expeditieleider, wil mij echter eerst nog briefen over mijn taak als Assistent tourleader. Ik moet morgen om halfzeven wekdienst spelen.
Ook krijg ik mijn instructies betreffende de landingen met de zodiaks. Controle van de zwemvesten, de offshore plaquettes en de discipline op het dek bij de wachtenden. Aan land help ik de mensen erop te wijzen wat de afstandsregels zijn hier: 5 meter van de pinguïns, 15 meter van grotere zoogdieren. Het is ook absoluut verboden wat dan ook mee te nemen van op het land. Deze dingen vormen mijn belangrijkste taak de komende dagen.


 

Om 23u30 is het nog erg licht buiten en na opgeruimd te hebben en mijn gerief te hebben klaargelegd voor morgen, trek ik om 00u30 nog eens naar de brug. Om 00u48 ben ik de eerste die land ziet!

Na 54 uur onafgebroken varen zie ik aan stuurboordzijde duidelijk Nelson eiland liggen. We varen tussen Nelson Eiland en Roberts Eiland door en komen in de Barnsfield Straat. De schemering van de poolzomer is prachtig. Je ziet een witte gloed op het water aan de horizon en ijsbergen blinken in het licht van de maan en de schemering.
Ik roep mijn kamergenote Marijke en ze is in alle staten van verwondering. Nu is is het 02u35 en de schemering verandert stilaan in daglicht. Nu ga ik slapen, overgelukkig dat ik mijn eerste poolzomer nacht zo intens heb beleefd!

Naar King George Island


Kristine

274.12.10.07

printversie